De Driehoek zet in op het schrijfproces – aangepast aan de nieuwe minimumdoelen
Waarom is schrijfontwikkeling belangrijk?
Schrijven is een fundamentele vaardigheid binnen het onderwijs. Het ondersteunt niet alleen taalontwikkeling, maar ook het leren structureren van informatie, kritisch denken en het creatief uiten van gedachten. Op De Driehoek bouwen we het schrijfproces stap voor stap op, vertrekkend vanuit de leefwereld en de ontwikkelingsmogelijkheden van onze leerlingen. Ons schrijfonderwijs volgt de spiraalstructuur van de nieuwe minimumdoelen en combineert inhoud, vorm, structuur, spelling, grammatica en schrijfhouding in een samenhangende leerlijn.
Van zinnen naar betekenisvolle teksten – een leerlijn schrijven
1ste tot 3de leerjaar
De focus ligt op:
- correcte zinsbouw (onderwerp, persoonsvorm),
- gebruik van hoofdletters en leestekens,
- schrijven van korte informatieve of verhalende teksten met een duidelijke structuur (begin, midden, slot),
- basisprincipes van spelling en het automatiseren van frequente woordcategorieën (bv. klinkerpatronen, eindmedeklinkers).
Leerlingen leren zinnen formuleren op basis van mondeling taalgebruik en betekenisvolle contexten (brieven, korte verhalen, verslagen).
4de tot 6de leerjaar
De nadruk verschuift naar:
- doelgericht schrijven van uiteenlopende tekstsoorten (bv. instructie, brief, verhaal, verslag, reclametekst),
- bewust inzetten van structuur (titels, alinea’s, verbindingswoorden),
- variatie in zinsbouw met gebruik van o.a. lijdend/meewerkend voorwerp, bijwoordelijke bepalingen en samengestelde zinnen,
- revisie en herschrijving op basis van feedback,
- reflectie op woordkeuze en publiek.
Zinsontleding wordt hierbij functioneel gebruikt: leerlingen krijgen inzicht in zinstructuren om zo rijkere en duidelijkere teksten te schrijven.
Hoe ondersteunen we het schrijfproces?
Strategiegericht en procesmatig werken
- We begeleiden leerlingen in alle fasen van het schrijfproces: ideeën verzamelen, plannen (bv. via woordspinnen), schrijven, reviseren en publiceren.
- Leerlingen leren hun schrijfdoel formuleren en stemmen taalgebruik af op publiek en teksttype.
Visueel en ondersteunend materiaal
- Schrijfmuur met stappenplannen, zinsmodellen en signaalwoorden.
- Functionele schrijfkaarten en digitale tools (bv. mindmaps, spellinghulpen) ondersteunen planning, structuur en revisie.
Creatieve en betekenisvolle schrijfcontexten
- Leerlingen schrijven voor echte doelen en doelgroepen: een brief aan een klasgenoot, een recept voor in de klaskeuken, een uitnodiging voor een schoolactiviteit of een verslag voor de schoolkrant.
- We stimuleren talige creativiteit via verhalen, dialogen, poëzie of toneelscripts.
Samen leren schrijven
- Klasmodellen worden samen opgebouwd en besproken.
- Feedback gebeurt interactief en vanuit een groeigerichte benadering.
- Leerkrachten overleggen over aanpak en bouwen gezamenlijk aan een leerlijn schrijven met gedeelde kwaliteitsverwachtingen.
Aansluiting bij de eindtermen
Onze aanpak sluit aan bij de nieuwe eindtermen voor schrijven doordat:
- structuur, doelgerichtheid en publiekgericht schrijven centraal staan;
- leerlingen leren nadenken over taal en het taalsysteem toepassen;
- het schrijfproces expliciet wordt ondersteund en opgebouwd;
- er aandacht is voor correcte spelling, grammatica en revisie;
- we motiveren tot schrijven via rijke teksten, lees-schrijfkoppeling en contextueel leren.
Samenwerking – leren van elkaar
Binnen het team van De Driehoek bouwen we gezamenlijk aan een sterke schrijfdidactiek. Leerkrachten ontwikkelen lesmateriaal, wisselen goede praktijken uit en reflecteren samen over het effect van zinsontleding op schrijfontwikkeling. In samenwerking met collega’s verfijnen we onze aanpak en zorgen we voor een krachtige leerlijn schrijven van het eerste tot en met het zesde leerjaar.