Waarom is automatisatie belangrijk?
Automatiseren in de basisschool is belangrijk om verschillende redenen, die zowel met de ontwikkeling van de leerling als met de efficiëntie van het onderwijs te maken hebben:
- Basisvaardigheden versterken: Automatiseren helpt leerlingen om basisvaardigheden, zoals rekenen en lezen, sneller en nauwkeuriger onder de knie te krijgen. Dit legt een stevige basis voor complexere taken en hogere orde denkskills in latere schooljaren.
- Zelfvertrouwen en motivatie: Wanneer leerlingen basisvaardigheden geautomatiseerd hebben, kunnen ze taken sneller en met minder moeite uitvoeren. Dit verhoogt hun zelfvertrouwen en motivatie, omdat ze merken dat ze succesvol zijn in hun leerproces.
- Cognitieve belastbaarheid verlagen: Door routinehandelingen te automatiseren, wordt de cognitieve belasting verminderd. Dit betekent dat leerlingen meer mentale energie overhouden voor het leren van nieuwe en complexere concepten.
- Efficiëntie in de klas: Automatisering maakt het mogelijk voor leraren om meer inhoud te behandelen in een kortere tijd, aangezien leerlingen minder tijd nodig hebben voor basistaken. Dit leidt tot een efficiënter gebruik van de beschikbare onderwijstijd.
- Voorspelbaarheid en structuur: Voor jonge leerlingen is het belangrijk om voorspelbare routines en structuren te hebben. Automatiseren helpt hen om een gevoel van stabiliteit en voorspelbaarheid in hun dagelijkse schoolleven te krijgen.
- Levenslange leren: Automatiseren van basisvaardigheden bereidt leerlingen voor op een leven lang leren. Door een sterke basis te hebben, kunnen ze makkelijker nieuwe informatie en vaardigheden opnemen en toepassen.
Hoe kan je automatisering bevorderen?
Automatiseren in de basisschool kan op verschillende manieren worden bereikt, afhankelijk van het vak en de leeftijd van de leerlingen. Hier zijn enkele effectieve strategieën en methoden om automatisering te bevorderen:
- Oefenen en herhalen:
- Dagelijkse drills: Korte, dagelijkse oefeningen in rekenen (zoals tafels van vermenigvuldiging) en spelling helpen om basisvaardigheden te automatiseren.
- Flashcards: Het gebruik van flashcards voor woordenschat, rekenfeiten of historische data helpen bij het snel en effectief herinneren van informatie.
- Digitale hulpmiddelen en Apps:
- Educatieve software: Programma's bieden speelse en interactieve manieren om basisvaardigheden te oefenen.
- Online games: Websites met educatieve spellen helpen leerlingen op een leuke manier om vaardigheden te automatiseren.
- Gestructureerde leesprogramma’s:
- Lezen op niveau: Het gebruik van materialen die aangepast zijn aan het leesniveau van de leerlingen helpen bij het automatiseren van leesvaardigheden. Leerlingen die extra hulp nodig hebben, maken gebruik van voorleessoftware via de Anderslezen-app en Daisy-luisterboeken.
- Voorlezen en herhaald lezen: Regelmatig voorlezen en leerlingen dezelfde tekst herhaald laten lezen verbeteren de vloeiendheid en het begrip.
- Rekenspellen en activiteiten:
- Rekenspelletjes: Spelletjes zoals bingo met sommen of rekendictees helpen bij het automatiseren van rekenfeiten.
- Concreet materiaal: Het gebruik van concrete materialen zoals blokjes of andere losse materialen helpen jonge leerlingen om rekenvaardigheden te visualiseren en te automatiseren.
- Rituelen en routines:
- Dagelijkse routines: Het instellen van dagelijkse routines voor bepaalde activiteiten (zoals een reken- of taaloefening aan het begin van elke les) bevordert automatisering.
- Lichaamsbeweging: Integreren van beweging, zoals springend de tafels opzeggen, ondersteunt het leerproces ondersteunen en bevordert automatisering.
- Feedback en beloningen:
- Directe feedback: Leerlingen direct feedback geven op hun prestaties helpt hen om fouten te corrigeren en vaardigheden te verbeteren.
- Beloningssystemen: Gebruik van stickers, punten of andere beloningen om het oefenen van automatiseringsvaardigheden te motiveren.
- Samenwerking en competitie:
- Samenwerkend leren: Leerlingen in duo of kleine groepen laten werken aan automatiseringsopdrachten motiveert en ondersteunt.
- Vriendelijke competitie: Klassikale wedstrijden of challenges om reken- of taalsommen te automatiseren zijn een leuke manier om de betrokkenheid te vergroten.
- Visuele hulpmiddelen:
- Posters en kaarten: Het ophangen van posters met tafels van vermenigvuldiging, spellingsregels of woordenschatkaarten in de klas helpen bij het visueel automatiseren van informatie.
Samenwerking – leren van collega’s
Het team van de lagere school professionaliseert zich verder in automatisatie. Ze werken samen in een leerteam waar informatie wordt gedeeld, acties worden afgesproken en lessen worden uitgewerkt. Ze evalueren en verankeren de goede praktijken binnen de schoolwerking.
Ze werken samen met de collega’s van de AHA- school in Kontich die al heel wat expertise opbouwden rond automatisatie.